We wtorek, 11 listopada 2025 roku w Jaworznie odbyły się uroczystości z okazji Narodowego Święta Niepodległości, połączone z odsłonięciem rzeźby Bolesława Chrobrego – pierwszego króla Polski. Monument powstał z okazji 1000-lecia Państwa Polskiego.

Obchody rozpoczęły się Mszą Świętą w Kolegiacie św. Wojciecha i św. Katarzyny w intencji Mieszkańców i Ojczyzny, po której uczestnicy przeszli na miejsce odsłonięcia rzeźby. W wydarzeniu uczestniczyli licznie mieszkańcy miasta, przedstawiciele instytucji publicznych, służb mundurowych, szkół i organizacji społecznych.

W uroczystości wzięli udział m.in. Prezydent Miasta Jaworzna Paweł Silbert, jego zastępcy Łukasz Kolarczyk i Artur Dzikowski, Sekretarz Miasta Ewa Sidełko-Paleczny, Przewodniczący Rady Miejskiej Michał Kirker wraz z radnymi Rady Miejskiej, radni Sejmiku Województwa Śląskiego: Dariusz Starzycki i Paweł Bańkowski, a także Szef Wojskowego Centrum Rekrutacji w Katowicach ppłk Michał Napierała, Komendant Miejski Policji w Jaworznie insp. Paweł Dratwiński, Komendant Miejski Państwowej Straży Pożarnej mł. bryg. Maciej Skulich, insp. dr Piotr Uwijała – Komendant Miejski Policji w Rudzie Śląskiej, Dyrektor Muzeum Miasta Jaworzna Przemysław Dudzik, a także przedstawiciele Stowarzyszenia Pamięci Armii Krajowej.

Rzeźbę odsłonili wspólnie: Prezydent Paweł Silbert wraz z inicjatorami i współtwórcami idei uczczenia 1000-lecia Państwa Polskiego w przestrzeni publicznej miasta – insp. dr. Piotrem Uwijałą oraz Przemysławem Dudzikiem – Dyrektorem Muzeum Miasta Jaworzna oraz Hanią Lasoń – przedstawicielką zespołu “Zadyrygowani”, który przygotował oprawę muzyczną do tego wydarzenia.

Dyrektor Muzeum, Przemysław Dudzik oraz insp. dr Piotr Uwijała podkreślili w swoich wystąpieniach, że Bolesław Chrobry był władcą, który potrafił jednoczyć Polaków wokół idei silnego, niezależnego państwa. Jego postać to symbol mądrego przywództwa, odwagi i troski o przyszłość. Ta rzeźba ma przypominać nam, że wolność i siła wspólnoty rodzą się z jedności, odwagi i wiary w siebie.

Uroczystość uświetnił występ zespołu wokalno-instrumentalnego „Zadyrygowani” z Atelier Kultury w Jaworznie, który wykonał „Bogurodzicę”.

Po zakończeniu pierwszej części obchodów uczestnicy, prowadzeni przez orkiestrę dętą i poczty sztandarowe, przemaszerowali pod Pomnik Niepodległości, gdzie odbyła się dalsza część uroczystości patriotycznych.

Po odśpiewaniu Mazurka Dąbrowskiego okolicznościowe przemówienie wygłosił Prezydent Miasta Jaworzna Paweł Silbert.

– Szanowni Państwo, Drodzy Mieszkańcy Jaworzna!

Spotykamy się dziś w wyjątkowym momencie – aby wspólnie uczcić Narodowe Święto Niepodległości, a jednocześnie oddać hołd jednemu z tych, którzy przed tysiącem lat stworzyli fundament pod wolną Polskę. Odsłaniając dzisiaj pomnik Bolesława Chrobrego, symbolicznie łączymy dwie wielkie daty naszej historii: 11 listopada 1918 roku, kiedy po 123 latach niewoli odzyskaliśmy upragnioną wolność oraz rok 1025, w którym Bolesław Chrobry jako pierwszy władca Polski przyjął królewską koronę, potwierdzając powstanie naszego państwa.

Wszystkim tym, którzy pytają co miał wspólnego z Jaworznem król Bolesław Chrobry, odpowiadam: Wasze pytania są źle zadane! Pytanie powinno brzmieć: Co my, jaworznianie i Jaworzno mamy wspólnego z pierwszym polskim królem? I tu odpowiedź jest prosta: dzisiejsze Jaworzno w całości było częścią królestwa, a nasi przodkowie byli króla poddanymi, pracując nad dynamicznym rozwojem młodego państwa. W zamian, w bardzo niespokojnych czasach król zapewniał im ochronę i bezpieczeństwo. Również my, obywatele dzisiejszej Polski mamy za co być wdzięczni królowi Chrobremu, za jego talent i siłę dyplomacji, i oręża. Za naszą Ojczyznę! Pamiętajmy, Tysiąclecie tamtych wydarzeń – koronacji Bolesława Chrobrego, jest tylko raz, i nigdy się nie powtórzy.

Ten monument poświęcony naszemu władcy, przetrwa i będzie trwałym dowodem, że powinność utrwalania i budowania tożsamości narodowej traktujemy poważnie. Inny pomnik, w Szczakowej, upamiętniający polskie zwycięstwo pod Grunwaldem daje nam możliwość w każdym roku zebrać się tym, dla których słowa: Bóg, Honor, Ojczyzna coś znaczą. Nikt dziś nie pyta, nawet ci, którymi kieruje wybitnie zła wola: a cóż ma wspólnego z Jaworznem król Władysław Jagiełło i pola pod Grunwaldem?

Przypomnienie, że polska państwowość ma ponad tysiąc lat ciągłości, mimo rozbiorów, okupacji, wojen i prób wymazania nas z mapy świata, warte było i jest poniesienia, niewielkiego zresztą wysiłku finansowego dla powstania tej pięknej rzeźby. Niech dla części z Państwa argumentem potwierdzającym zasadność tej decyzji, będzie to, że to właśnie akt koronacji Bolesława Chrobrego, spowodował uznanie Polski jako europejskiego państwa, to wtedy dołączyliśmy formalnie i prawnie do zachodniej cywilizacji.

Pamiętajmy, niepodległość i nasza rodzinna i osobista wolność nie jest nam dana raz na zawsze. Dla naszych przodków była marzeniem, dla pokolenia walczącego w Legionach – obowiązkiem, dla tych, którzy w czasie wojny tracili domy i życie – świadectwem odwagi. Nam, dziś żyjącym w wolnej Polsce, niepodległość powierzono w opiekę.

I właśnie dlatego w Jaworznie od lat dbamy nie tylko o rozwój infrastruktury i gospodarki, ale także o pamięć i tożsamość. Wyzbywając się swego dziedzictwa, narodowości, historii, obyczaju, tożsamości, języka, religii, dobrowolnie i szybko znajdziemy się na ścieżce, którą siłą wprowadzali zaborcy – likwidacja państwa i zlikwidowania narodu.

Ci, których dziś wspominamy pod naszym pomnikiem niepodległości, orężem i dyplomacją wywalczyli odrodzenie ojczyzny i przywrócili na mapę świata Polskę. To były pokolenia bezimiennych żołnierzy i powstańców, oraz ich wielkich przywódców. Za ich i naszą wolność płacili, prześladowaniami, więzieniami, zsyłkami, wreszcie krwią i życiem. Wielu z nich: zasłużonych, poległych, więzionych i prześladowanych nie znajdziemy na kartach historii, w naukowych opracowaniach, w rocznicowych wydarzeniach, okazjonalnych broszurach i wykładach. Naszym pomnikiem niepodległości czcimy ich pamięć, mamy powód i miejsce, by się tu spotykać. Jestem ogromnie wdzięczny śp. Stanisławowi Nowakowskiemu i wszystkim kombatantom Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, za inicjatywę by ten pomnik powstał. Czas ich wszystkich nam zabrał, ale pamięć o nich i materialny jej dowód jest z nami. Tak samo jestem wdzięczny panu komendantowi dr. Piotrowi Uwijale i dyrektorowi naszego muzeum Przemysławowi Dudzikowi i jego współpracownikom za pomysł i inicjatywę byśmy w naszym mieście, tu na centralnym placu Jaworzna, na rynku postawili pomnik Króla Bolesława Chrobrego w tysiąclecie jego koronacji i faktycznego zaistnienia państwa – Polski, naszej Ojczyzny! Dziękuję również naszym radnym, którzy w znakomitej większości poparli tę inicjatywę akceptując związane z tym budżetowe wydatki.

Szanowni Państwo!

Pamiętajmy, to my sami powinniśmy i musimy myśleć zatroszczyć się o to, jaką Polskę zostawimy naszym dzieciom i kolejnym pokoleniom. Czerpiąc z naszego dziedzictwa wyciągajmy wnioski z przeszłości i wzorujmy się na naszych chwalebnych czynach i dokonaniach. Na nasze barki, tu i teraz bierzmy za to odpowiedzialność: codzienną pracą, uczciwością, życzliwością i współpracą. Wiedzmy, kim jesteśmy. Wiedzmy, w jaką Polskę chcemy wierzyć. Spoglądając na naszego króla Chrobrego, odważnego, dzielnego i mężnego, bo to oznacza jego przydomek i pomnik niepodległości, utrwalajmy w sobie wolę by z polskości nigdy nie rezygnować i wiarę w szczęśliwą przyszłość naszej ojczyzny.

Niech ta wola bycia Polakiem, wiara w przyszłość Polski będzie siłą dla nas wszystkich – w Jaworznie, w Polsce, w każdym domu, w każdej rodzinie.

Niech żyje Polska! Niech żyje niepodległość!

Zdjęcia

•